اهمیت تغذیه در سالمندان
تغذیه در دوران سالمندی از موارد بسیار مهمی است که اعضای خانواده و یا پرستار سالمند باید توجه ویژه ای به آن داشته باشند.با آغاز دوره سالمندی نیاز انسان به انرژی کمتر شده و همچنین اشتها و تمایل کمتری به غذا دارد،به همین دلیل رژیم غذایی این دوران باید تمام مواد مغذی ضروری را شامل شود تا سیستم ایمنی و قوای جسمی سالمند تحلیل نرود.
سالمندی با کاهش فعالیت فیزیکی و افزایش بیماریهای شایع همچون فشار خون بالا، چربی خون بالا، دیابت و پوکی استخوان همراه است.
تغذیه سالمندان و عادات غذایی مطلوب و صحیح در پیشگیری از این بیماری‌ها مؤثر است، در نتیجه اگر اصول تغذیه سالمندان رعایت شود کمتر در معرض خطر ابتلا به انواع بیماری‌ها قرار می‌گیرند و این خود منجر به بهبود کیفیت زندگی آنان خواهد شد.
ویتامین ها و مواد معدنی ضروری برای سالمندان :
جذب کلسیم و ویتامین D بدن با افزایش سن کاهش می‌یابد که خود اثر مخربی بر سلامت استخوان‌ها و دندان دارد و سبب ابتلا به پوکی استخوان میشود. بنابراین با افزایش سن و آغاز میانسالی و سالمندی نیاز بدن به مصرف کلسیم و ویتامین D بیشتر میشود.
قرار گرفتن به مدت طولانی‌تر در معرض نور مستقیم خورشید و مصرف جگر و روغن کبد ماهی برای تأمین ویتامین D توصیه میشود.
در برخی افراد به علت ایجاد ناراحتی معده ناشی از مصرف شیر تازه، مصرف سایر غذاهای غنی از کلسیم از جمله ماست و پنیر به عنوان جایگزین شیر توصیه میشود.
نیاز مردان و زنان سالمند به آهن یکسان است و میزان توصیه‌شده روزانه به طور متوسط ۷ میلی‌گرم است. زرده تخم‌مرغ، گوشت، ماهی، جگر، حبوبات و سبزی‌های برگ سبز تیره مانند جعفری، برگ چغندر، گشنیز و بخش‌های تیره برگ از منابع آهن می‌باشند.
جگر، گوشت، حبوبات و غلات و مغزها (پسته، بادام، گردو، فندق) از منابع غذایی حاوی روی می‌باشند. برخی از علایم کمبود روی شبیه علایمی است که به طور طبیعی همزمان با سالمندی بروز می‌کند مانند کاهش حس چشایی و التهاب پوست.
در زیر مهمترین به مواردی که در رژیم غذایی و تغذیه سالمندان باید مورد توجه قرار بگیرند،اشاره شده است:
۱-در این سن باید رژیم غذایی متنوعی را دنبال کرد و همچنین باید عادات غذایی سالمند نیز مورد توجه قرار بگیرد.
۲- برای جلوگیری از مشکلات عاطفی در سالمندان باید هرگونه تغییری با ملاطفت و صبر انجام گیرد.
۳- برای سالمندی که مشکل در جویدن غذا دارند بهتر است از غذاهای نرم مثل سوپ،پوره،آش استفاده نمود.
۴- باید دقت داشت تا سالمندان از غذاهای چرب و سرخ شده،سس مایونز یا سایر سسهای چرب و پر ادویه،سبزیجات و حبوبات نفاخ استفاده نکنند.
۵- بهتر است تعداد وعده های غذایی سالمند افزایش داده شود و در هر نوبت حجم غذای کمتری مصرف شود.
۶-برای سالمندان مبتلا به فشار خون باید رژیم غذایی کم نمک را دنبال نمود و همچنین فعالیت ورزشی سبک مثل پیاده روی در برنامه روزانه شان گنجانده شود.
۷- رژیم غذایی سالمند باید دارای مواد غذایی غنی از ویتامین ها و املاح به ویژه کلسیم و آهن باشد لذا مصرف شیر و لبنیات، غذاهای گوشتی و سبزی ها و میوه ها بسیار تأکید می شود.
۸-ورزش و فعالیت فیزیکی را فراموش نکنید. ۶۰ دقیقه فعالیت بدنی ( پیاده روی سبک ) یا۳۰ دقیقه شنا و راه رفتن سریع و یا حتی ۲۰ دقیقه پیاده روی در هوای آزاد باعث نشاط سالمند می شود.
تاکید در برنامه غذایی سالمندان بر مصرف مواد غذایی کم چرب ،کم کلسترول ،کم نمک و پر فیبر است و این را باید همیشه مدنظر داشت که برای سالم ماندن در زمان سالمندی باید تغذیه صحیح را در طول زندگی مدنظر قرار دهیم .
